123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310311312313314315316317318319320321322323324325326327328329330331332333334335336337338339340341342343344345346347348349350351352353354355356357358359360361362363364365366367368369370371372373374375376377378379380381382383384385386387388389390391392393394395396397398399400401402403404405406407408409410411412413414415416417418419420421422423424425426427428429430431432433434435436437438439440441442443444445446447448449450451452453454455456457458 |
- /*
- * Copyright (c) 2020, Liav A. <liavalb@hotmail.co.il>
- *
- * SPDX-License-Identifier: BSD-2-Clause
- */
- #include <AK/StringView.h>
- #include <Kernel/ACPI/Parser.h>
- #include <Kernel/Debug.h>
- #include <Kernel/Interrupts/InterruptManagement.h>
- #include <Kernel/Memory/MemoryManager.h>
- #include <Kernel/Memory/TypedMapping.h>
- #include <Kernel/Sections.h>
- #include <Kernel/Time/HPET.h>
- #include <Kernel/Time/HPETComparator.h>
- #include <Kernel/Time/TimeManagement.h>
- namespace Kernel {
- #define ABSOLUTE_MAXIMUM_COUNTER_TICK_PERIOD 0x05F5E100
- #define NANOSECOND_PERIOD_TO_HERTZ(x) 1000000000 / x
- #define HERTZ_TO_MEGAHERTZ(x) (x / 1000000)
- namespace HPETFlags {
- enum class Attributes {
- Counter64BitCapable = 1 << 13,
- LegacyReplacementRouteCapable = 1 << 15
- };
- enum class Configuration {
- Enable = 1 << 0,
- LegacyReplacementRoute = 1 << 1
- };
- enum class TimerConfiguration : u32 {
- LevelTriggered = 1 << 1,
- InterruptEnable = 1 << 2,
- GeneratePeriodicInterrupt = 1 << 3,
- PeriodicInterruptCapable = 1 << 4,
- Timer64BitsCapable = 1 << 5,
- ValueSet = 1 << 6,
- Force32BitMode = 1 << 8,
- FSBInterruptEnable = 1 << 14,
- FSBInterruptDelivery = 1 << 15
- };
- };
- struct [[gnu::packed]] HPETRegister {
- volatile u32 low;
- volatile u32 high;
- };
- struct [[gnu::packed]] TimerStructure {
- volatile u32 capabilities;
- volatile u32 interrupt_routing;
- HPETRegister comparator_value;
- volatile u64 fsb_interrupt_route;
- u64 reserved;
- };
- struct [[gnu::packed]] HPETCapabilityRegister {
- // Note: We must do a 32 bit access to offsets 0x0, or 0x4 only, according to HPET spec.
- volatile u32 attributes;
- volatile u32 main_counter_tick_period;
- u64 reserved;
- };
- struct [[gnu::packed]] HPETRegistersBlock {
- HPETCapabilityRegister capabilities;
- HPETRegister configuration;
- u64 reserved1;
- HPETRegister interrupt_status;
- u8 reserved2[0xF0 - 0x28];
- HPETRegister main_counter_value;
- u64 reserved3;
- TimerStructure timers[32];
- };
- static_assert(__builtin_offsetof(HPETRegistersBlock, main_counter_value) == 0xf0);
- static_assert(__builtin_offsetof(HPETRegistersBlock, timers[0]) == 0x100);
- static_assert(__builtin_offsetof(HPETRegistersBlock, timers[1]) == 0x120);
- // Note: The HPET specification says it reserves the range of byte 0x160 to
- // 0x400 for comparators 3-31, but for implementing all 32 comparators the HPET
- // MMIO space has to be 1280 bytes and not 1024 bytes.
- static_assert(sizeof(HPETRegistersBlock) == 0x500);
- static u64 read_register_safe64(const HPETRegister& reg)
- {
- // As per 2.4.7 this reads the 64 bit value in a consistent manner
- // using only 32 bit reads
- u32 low, high = reg.high;
- for (;;) {
- low = reg.low;
- u32 new_high = reg.high;
- if (new_high == high)
- break;
- high = new_high;
- }
- return ((u64)high << 32) | (u64)low;
- }
- static HPET* s_hpet;
- static bool hpet_initialized { false };
- bool HPET::initialized()
- {
- return hpet_initialized;
- }
- HPET& HPET::the()
- {
- VERIFY(HPET::initialized());
- VERIFY(s_hpet != nullptr);
- return *s_hpet;
- }
- UNMAP_AFTER_INIT bool HPET::test_and_initialize()
- {
- VERIFY(!HPET::initialized());
- hpet_initialized = true;
- auto hpet = ACPI::Parser::the()->find_table("HPET");
- if (hpet.is_null())
- return false;
- dmesgln("HPET @ {}", hpet);
- auto sdt = Memory::map_typed<ACPI::Structures::HPET>(hpet);
- // Note: HPET is only usable from System Memory
- VERIFY(sdt->event_timer_block.address_space == (u8)ACPI::GenericAddressStructure::AddressSpace::SystemMemory);
- if (TimeManagement::is_hpet_periodic_mode_allowed()) {
- if (!check_for_exisiting_periodic_timers()) {
- dbgln("HPET: No periodic capable timers");
- return false;
- }
- }
- new HPET(PhysicalAddress(hpet));
- return true;
- }
- UNMAP_AFTER_INIT bool HPET::check_for_exisiting_periodic_timers()
- {
- auto hpet = ACPI::Parser::the()->find_table("HPET");
- if (hpet.is_null())
- return false;
- auto sdt = Memory::map_typed<ACPI::Structures::HPET>(hpet);
- VERIFY(sdt->event_timer_block.address_space == 0);
- auto registers = Memory::map_typed<HPETRegistersBlock>(PhysicalAddress(sdt->event_timer_block.address));
- size_t timers_count = ((registers->capabilities.attributes >> 8) & 0x1f) + 1;
- for (size_t index = 0; index < timers_count; index++) {
- if (registers->timers[index].capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::PeriodicInterruptCapable)
- return true;
- }
- return false;
- }
- void HPET::global_disable()
- {
- auto& regs = registers();
- regs.configuration.low = regs.configuration.low & ~(u32)HPETFlags::Configuration::Enable;
- }
- void HPET::global_enable()
- {
- auto& regs = registers();
- regs.configuration.low = regs.configuration.low | (u32)HPETFlags::Configuration::Enable;
- }
- void HPET::update_periodic_comparator_value()
- {
- // According to 2.3.9.2.2 the only safe way to change the periodic timer frequency
- // is to disable all periodic timers, reset the main counter and each timer's comparator value.
- // This introduces time drift, so it should be avoided unless absolutely necessary.
- global_disable();
- auto& regs = registers();
- u64 previous_main_value = (u64)regs.main_counter_value.low | ((u64)regs.main_counter_value.high << 32);
- m_main_counter_drift += previous_main_value - m_main_counter_last_read;
- m_main_counter_last_read = 0;
- regs.main_counter_value.low = 0;
- if (m_main_counter_64bits)
- regs.main_counter_value.high = 0;
- for (auto& comparator : m_comparators) {
- auto& timer = regs.timers[comparator.comparator_number()];
- if (!comparator.is_enabled())
- continue;
- if (comparator.is_periodic()) {
- // Note that this means we're restarting all periodic timers. There is no
- // way to resume periodic timers properly because we reset the main counter
- // and we can only write the period into the comparator value...
- timer.capabilities = timer.capabilities | (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::ValueSet;
- u64 value = ns_to_raw_counter_ticks(1000000000ull / comparator.ticks_per_second());
- dbgln_if(HPET_DEBUG, "HPET: Update periodic comparator {} comparator value to {} main value was: {}",
- comparator.comparator_number(),
- value,
- previous_main_value);
- timer.comparator_value.low = (u32)value;
- if (comparator.is_64bit_capable()) {
- timer.capabilities = timer.capabilities | (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::ValueSet;
- timer.comparator_value.high = (u32)(value >> 32);
- }
- } else {
- // Set the new target comparator value to the delta to the remaining ticks
- u64 current_value = (u64)timer.comparator_value.low | ((u64)timer.comparator_value.high << 32);
- u64 value = current_value - previous_main_value;
- dbgln_if(HPET_DEBUG, "HPET: Update non-periodic comparator {} comparator value from {} to {} main value was: {}",
- comparator.comparator_number(),
- current_value,
- value,
- previous_main_value);
- timer.comparator_value.low = (u32)value;
- if (comparator.is_64bit_capable())
- timer.comparator_value.high = (u32)(value >> 32);
- }
- }
- global_enable();
- }
- void HPET::update_non_periodic_comparator_value(const HPETComparator& comparator)
- {
- VERIFY_INTERRUPTS_DISABLED();
- VERIFY(!comparator.is_periodic());
- VERIFY(comparator.comparator_number() <= m_comparators.size());
- auto& regs = registers();
- auto& timer = regs.timers[comparator.comparator_number()];
- u64 value = frequency() / comparator.ticks_per_second();
- // NOTE: If the main counter passes this new value before we finish writing it, we will never receive an interrupt!
- u64 new_counter_value = read_main_counter() + value;
- timer.comparator_value.high = (u32)(new_counter_value >> 32);
- timer.comparator_value.low = (u32)new_counter_value;
- }
- u64 HPET::update_time(u64& seconds_since_boot, u32& ticks_this_second, bool query_only)
- {
- // Should only be called by the time keeper interrupt handler!
- u64 current_value = read_main_counter();
- u64 delta_ticks = m_main_counter_drift;
- if (current_value >= m_main_counter_last_read) {
- delta_ticks += current_value - m_main_counter_last_read;
- } else {
- // the counter wrapped around
- delta_ticks += m_main_counter_last_read - current_value;
- if (!m_main_counter_64bits)
- m_32bit_main_counter_wraps++;
- }
- u64 ticks_since_last_second = (u64)ticks_this_second + delta_ticks;
- auto ticks_per_second = frequency();
- if (ticks_since_last_second >= ticks_per_second) {
- seconds_since_boot += ticks_since_last_second / ticks_per_second;
- ticks_this_second = ticks_since_last_second % ticks_per_second;
- } else {
- ticks_this_second = ticks_since_last_second;
- }
- if (!query_only) {
- m_main_counter_drift = 0;
- m_main_counter_last_read = current_value;
- }
- // Return the time passed (in ns) since last time update_time was called
- return (delta_ticks * 1000000000ull) / ticks_per_second;
- }
- u64 HPET::read_main_counter_unsafe() const
- {
- auto& main_counter = registers().main_counter_value;
- if (m_main_counter_64bits)
- return ((u64)main_counter.high << 32) | (u64)main_counter.low;
- return ((u64)m_32bit_main_counter_wraps << 32) | (u64)main_counter.low;
- }
- u64 HPET::read_main_counter() const
- {
- if (m_main_counter_64bits)
- return read_register_safe64(registers().main_counter_value);
- auto& main_counter = registers().main_counter_value;
- u32 wraps = m_32bit_main_counter_wraps;
- u32 last_read_value = m_main_counter_last_read & 0xffffffff;
- u32 current_value = main_counter.low;
- if (current_value < last_read_value)
- wraps++;
- return ((u64)wraps << 32) | (u64)current_value;
- }
- void HPET::enable_periodic_interrupt(const HPETComparator& comparator)
- {
- dbgln_if(HPET_DEBUG, "HPET: Set comparator {} to be periodic.", comparator.comparator_number());
- disable(comparator);
- VERIFY(comparator.comparator_number() <= m_comparators.size());
- auto& timer = registers().timers[comparator.comparator_number()];
- auto capabilities = timer.capabilities;
- VERIFY(capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::PeriodicInterruptCapable);
- timer.capabilities = capabilities | (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::GeneratePeriodicInterrupt;
- if (comparator.is_enabled())
- enable(comparator);
- }
- void HPET::disable_periodic_interrupt(const HPETComparator& comparator)
- {
- dbgln_if(HPET_DEBUG, "HPET: Disable periodic interrupt in comparator {}", comparator.comparator_number());
- disable(comparator);
- VERIFY(comparator.comparator_number() <= m_comparators.size());
- auto& timer = registers().timers[comparator.comparator_number()];
- auto capabilities = timer.capabilities;
- VERIFY(capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::PeriodicInterruptCapable);
- timer.capabilities = capabilities & ~(u32)HPETFlags::TimerConfiguration::GeneratePeriodicInterrupt;
- if (comparator.is_enabled())
- enable(comparator);
- }
- void HPET::disable(const HPETComparator& comparator)
- {
- dbgln_if(HPET_DEBUG, "HPET: Disable comparator {}", comparator.comparator_number());
- VERIFY(comparator.comparator_number() <= m_comparators.size());
- auto& timer = registers().timers[comparator.comparator_number()];
- timer.capabilities = timer.capabilities & ~(u32)HPETFlags::TimerConfiguration::InterruptEnable;
- }
- void HPET::enable(const HPETComparator& comparator)
- {
- dbgln_if(HPET_DEBUG, "HPET: Enable comparator {}", comparator.comparator_number());
- VERIFY(comparator.comparator_number() <= m_comparators.size());
- auto& timer = registers().timers[comparator.comparator_number()];
- timer.capabilities = timer.capabilities | (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::InterruptEnable;
- }
- Vector<unsigned> HPET::capable_interrupt_numbers(const HPETComparator& comparator)
- {
- VERIFY(comparator.comparator_number() <= m_comparators.size());
- Vector<unsigned> capable_interrupts;
- auto& comparator_registers = registers().timers[comparator.comparator_number()];
- u32 interrupt_bitfield = comparator_registers.interrupt_routing;
- for (size_t index = 0; index < 32; index++) {
- if (interrupt_bitfield & 1)
- capable_interrupts.append(index);
- interrupt_bitfield >>= 1;
- }
- return capable_interrupts;
- }
- Vector<unsigned> HPET::capable_interrupt_numbers(u8 comparator_number)
- {
- VERIFY(comparator_number <= m_comparators.size());
- Vector<unsigned> capable_interrupts;
- auto& comparator_registers = registers().timers[comparator_number];
- u32 interrupt_bitfield = comparator_registers.interrupt_routing;
- for (size_t index = 0; index < 32; index++) {
- if (interrupt_bitfield & 1)
- capable_interrupts.append(index);
- interrupt_bitfield >>= 1;
- }
- return capable_interrupts;
- }
- void HPET::set_comparator_irq_vector(u8 comparator_number, u8 irq_vector)
- {
- VERIFY(comparator_number <= m_comparators.size());
- auto& comparator_registers = registers().timers[comparator_number];
- comparator_registers.capabilities = comparator_registers.capabilities | (irq_vector << 9);
- }
- bool HPET::is_periodic_capable(u8 comparator_number) const
- {
- VERIFY(comparator_number <= m_comparators.size());
- auto& comparator_registers = registers().timers[comparator_number];
- return comparator_registers.capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::PeriodicInterruptCapable;
- }
- bool HPET::is_64bit_capable(u8 comparator_number) const
- {
- VERIFY(comparator_number <= m_comparators.size());
- auto& comparator_registers = registers().timers[comparator_number];
- return comparator_registers.capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::Timer64BitsCapable;
- }
- void HPET::set_comparators_to_optimal_interrupt_state(size_t)
- {
- // FIXME: Implement this method for allowing to use HPET timers 2-31...
- VERIFY_NOT_REACHED();
- }
- PhysicalAddress HPET::find_acpi_hpet_registers_block()
- {
- auto sdt = Memory::map_typed<const volatile ACPI::Structures::HPET>(m_physical_acpi_hpet_table);
- VERIFY(sdt->event_timer_block.address_space == (u8)ACPI::GenericAddressStructure::AddressSpace::SystemMemory);
- return PhysicalAddress(sdt->event_timer_block.address);
- }
- const HPETRegistersBlock& HPET::registers() const
- {
- return *(const HPETRegistersBlock*)m_hpet_mmio_region->vaddr().offset(m_physical_acpi_hpet_registers.offset_in_page()).as_ptr();
- }
- HPETRegistersBlock& HPET::registers()
- {
- return *(HPETRegistersBlock*)m_hpet_mmio_region->vaddr().offset(m_physical_acpi_hpet_registers.offset_in_page()).as_ptr();
- }
- u64 HPET::raw_counter_ticks_to_ns(u64 raw_ticks) const
- {
- // ABSOLUTE_MAXIMUM_COUNTER_TICK_PERIOD == 100 nanoseconds
- return (raw_ticks * (u64)registers().capabilities.main_counter_tick_period * 100ull) / ABSOLUTE_MAXIMUM_COUNTER_TICK_PERIOD;
- }
- u64 HPET::ns_to_raw_counter_ticks(u64 ns) const
- {
- return (ns * 1000000ull) / (u64)registers().capabilities.main_counter_tick_period;
- }
- UNMAP_AFTER_INIT HPET::HPET(PhysicalAddress acpi_hpet)
- : m_physical_acpi_hpet_table(acpi_hpet)
- , m_physical_acpi_hpet_registers(find_acpi_hpet_registers_block())
- , m_hpet_mmio_region(MM.allocate_kernel_region(m_physical_acpi_hpet_registers.page_base(), PAGE_SIZE, "HPET MMIO", Memory::Region::Access::ReadWrite))
- {
- s_hpet = this; // Make available as soon as possible so that IRQs can use it
- auto sdt = Memory::map_typed<const volatile ACPI::Structures::HPET>(m_physical_acpi_hpet_table);
- m_vendor_id = sdt->pci_vendor_id;
- m_minimum_tick = sdt->mininum_clock_tick;
- dmesgln("HPET: Minimum clock tick - {}", m_minimum_tick);
- auto& regs = registers();
- // Note: We must do a 32 bit access to offsets 0x0, or 0x4 only.
- size_t timers_count = ((regs.capabilities.attributes >> 8) & 0x1f) + 1;
- m_main_counter_64bits = (regs.capabilities.attributes & (u32)HPETFlags::Attributes::Counter64BitCapable) != 0;
- dmesgln("HPET: Timers count - {}", timers_count);
- dmesgln("HPET: Main counter size: {}", (m_main_counter_64bits ? "64-bit" : "32-bit"));
- for (size_t i = 0; i < timers_count; i++) {
- bool capable_64_bit = regs.timers[i].capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::Timer64BitsCapable;
- dmesgln("HPET: Timer[{}] comparator size: {}, mode: {}", i,
- (capable_64_bit ? "64-bit" : "32-bit"),
- ((!capable_64_bit || (regs.timers[i].capabilities & (u32)HPETFlags::TimerConfiguration::Force32BitMode)) ? "32-bit" : "64-bit"));
- }
- VERIFY(timers_count >= 2);
- global_disable();
- m_frequency = NANOSECOND_PERIOD_TO_HERTZ(raw_counter_ticks_to_ns(1));
- dmesgln("HPET: frequency {} Hz ({} MHz) resolution: {} ns", m_frequency, HERTZ_TO_MEGAHERTZ(m_frequency), raw_counter_ticks_to_ns(1));
- VERIFY(regs.capabilities.main_counter_tick_period <= ABSOLUTE_MAXIMUM_COUNTER_TICK_PERIOD);
- // Reset the counter, just in case... (needs to match m_main_counter_last_read)
- regs.main_counter_value.high = 0;
- regs.main_counter_value.low = 0;
- if (regs.capabilities.attributes & (u32)HPETFlags::Attributes::LegacyReplacementRouteCapable)
- regs.configuration.low = regs.configuration.low | (u32)HPETFlags::Configuration::LegacyReplacementRoute;
- m_comparators.append(HPETComparator::create(0, 0, is_periodic_capable(0), is_64bit_capable(0)));
- m_comparators.append(HPETComparator::create(1, 8, is_periodic_capable(1), is_64bit_capable(1)));
- global_enable();
- }
- }
|